Başkan Recep Tayyip Erdoğan’ın EYT ile ilgili yaptığı açıklamalar sonrası ülkede adeta bayram havası esti. Ardından EYT düzenlemesinin kimleri kapsadığı ve vatandaşların hangi koşullarda emekli olacağına dair detaylı açıklamalar geldi. 2 milyon 250 bin kişinin emekliliği hak ettiği duyurusundan sonra, EYT düzenleme ayrıntıları madde-madde açıklanarak emeklilikte yaşa takılanlarla ilgili tüm merak edilenlere açıklılık getirildi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan yaş şartının tamamen kalktığını söyleyerek, prim ve hizmet yılı şartlarını yerine getiren herkesin emekli olabileceğini dile getirdi.
EYT kimleri kapsıyor?
8 Eylül 1999’dan önce sigortası başlayan herkesi kapsıyor. Yaş şartı ortadan kalktığı için, söz konusu tarihten önce sigortalı olarak çalışmaya başlayan herkes prim ve hizmet yılı şartlarına sahipse EYT’den faydalanarak emekli olabilecek.
EYT prim şartı kaç gün?
EYT’de istenen sigortalılık süresi ve prim sayısı şöyle;
4A SSK Mensupları için
- Erkeklerde 25 yıl sigortalılık süresi ve 5000 prim günü
- Kadınlarda 20 yıl sigortalılık süresi ve 5000 prim günü
4B ve 4C (Bağ-Kur ve Emekli Sandığı) Mensupları için
- Erkeklerde 25 yıl sigortalılık süresi ve 9000 prim günü
- Kadınlarda 20 yıl sigortalılık süresi ve 7200 prim günü
Yaşı İlerlemiş olanlar için
- SSK’da erkeklerde 55 yaş kadınlarda 50 yaş ve 3600 prim günü
- Bağ-Kur’da erkeklerde 55 yaş kadınlarda 50 yaş ve 5400 prim günü
4A SSK’da erkekler 25 yıl, kadınlar ise 20 yıllık sigortalılık süresini doldurmak zorunda. Prim günü ise her ikisinde de 5000 gün olarak belirtiliyor. 4B ve 4C yani Bağ-Kur ve Emekli Sandığı’nda ise EYT şartları olan sigortalılık süresi kadın ver erkeklerde SSK’da istenen süre ile aynı. Prim günü ise erkeklerde 9000, kadınlarda ise 7200 olarak tespit edildi.
Normal emeklilik için istenen şartlar kadın ve erkeklerde yaş, hizmet yılı ve prim gün sayısı idi. EYT’de yaş şartı ortandan kaldırıldı. Prim ve hizmet yılı olarak istenen şartlara sahip olanlar SGK’ya başvuru yaparak emekli olabilecek. Emekliliği hak eden kişi sayısı ilk belirlemelere göre 2 milyon 250 bin kişi iken, bu sayının giderek arttığı da açıklandı. Sigortalılık süresi ve prim sayısı henüz dolmamış olanlar ise doldurduğu andan itibaren yaşı beklemeden EYT’den faydalanarak emekliliğe hak kazanacak.
Borçlanma İle EYT
En çok merak edilen konulardan olan borçlanma ile EYT’den faydalanabilme konusunda Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin açıklama yaptı. Yasların mevcut halinin korunacağını, 5510 sayılı yasanın 41. Maddesinin düzenlendiğini, askerlik borçlanmasında ise askerlik süresi borçlandırıldığında askerlik süresi kadar sigorta tarihinin geriye gideceğini belirtti.
Askerlik ve doğum borçlanmasında 31 Aralık2022’ye kadar başvuru yaparlarsa güncel asgari ücret üzerinden prim ödeyecekler. Yılbaşını geçirdikleri takdirde ise zamlı asgari ücret üzerinden prim ödemek zorunda kalacaklar. Yani yılbaşından önce başvuru yapanlar avantajlı olup fazla prim ödemek zorunda kalmayacak.
Staj ve yurtdışı borçlanması yapanlarda ise borçlanılan gün kadar işe giriş tarihini geri çekecek.
EYT ne zaman yürürlüğe girecek?
EYT ile ilgili Cumhurbaşkanının yaptığı açıklamalar sonra yapılan çalışmalar hızla devam ediyor. Yasa TBMM’de kabul edilecek ve sonrasında Resmi Gazete’de yayımlanacak. Görüşmelerin tamamlanması ve resmi gazetede yayımlanması için tahmini tarih yılın ilk ayı olarak ön görülüyor.
EYT başvuru
EYT için emeklilik başvurularının yapılması yasanın TBMM’de kabul edilmesi ve Resmi Gazete’de yayımlanması sonrası başlayacak.
EYT’liler ilk maaşı ne zaman alacak?
EYT yasası Resmi Gazete’de Ocak ayında yayımlanır ve EYT başvurusu Ocak ayında yapılırsa, başburu yapanlar Şubat ayında ilk maaşını alabilecek.
EYT hesaplama
EYT maaşı hesaplama da en çok merak edilen konulardan biri oldu. EYT ile emekli olanların ne kadar maaş alacağı 2000 öncesi, 2000-2008 dönemi ve 2008 sonrası ne kadar çalışma sürelerinin olduğuna göre değişecek. Yani 3 farklı dönem söz konusu olduğundan 3 farklı hesaplama yapılacak. E-devlet platformunda yapılan hesaplamalar yaklaşık emekli aylığını göstermektedir. EYT başvurusu e-devlet üzerinden yapılabilecek. Başvuru sahipleri maaş almak istedikleri bankayı seçecek ve emeklilik işlemlerini SGK’da yaptıracak.
EYT emekli maaşı hesaplama
EYT emekli maaşını hesaplamada dikkate alınacak konular şunlardır;
- Çalışılan dönemler
- Aylık kazanç ve çalışma süresi
- Yaş beklenirken varsa ödenen fazla primler
- İşe ara verilip verilmediği
Emekli maaşı hesaplamada emekli adayına ödenecek tutar yukarıdaki kriterler çerçevesinde hesaplanarak ortaya çıkacaktır.
